اندیشه اسلام اباد غرب: یکی از کاربران علاقمند و مطلع در تاریخ کرمانشاهان، سوالی را در خصوص وجه تسمیه طاق بستان مطرح نموده که بهانه نگارش یادداشت حاضر گردید. سوال این کاربر ارجمند و توضیح تفصیلی مدیریت اندیشه اسلام آباد غرب درخصوص اسامی مختلف و وجه تسمیه طاق بستان در طول تاریخ را در ادامه ملاحظه می نمایید:

http://javanonline.ir/images/docs/000522/n00522647-b.jpg

* سوال کاربر گرامی به نام "محمد" :

آقاي صفري سلام. نام (تاق و سان) به معني (طاق و سنگ) از كي به وجود آمد و چه كسي اولين بار آن را در كتابش ذكر كرد؟


پاسخ ایوب صفری

در منابع تاریخی، برای برخی اسامی و اصطلاحات جغرافیایی، وجه تسمیه ها ، تلفظ ها و حتی اسامی مختلفی وجود دارد. دلیل این اختلاف، تفاوت اسامی در دوره های مختلف تاریخی، تفاوت در گویش ها و نیز عدم اطلاع محققین از از وجه تسمیه و اصل نام ها بوده که در نتیجه، مولفین مختلف، براساس برخی شواهد و نیز به دلیل تفاوت در خاستگاه و آبشخور فکری و زمینه تحقیقی، اقدام به ارائه معانی، تلفظ ها و وجه تسمیه های متفاوتی نموده اند. به عنوان یک مثال می توان به اسامی بسیار متعدد "کرمانشاه" و معرب های آن(مانند قرمیسین، قرماسین، قرمسین، قرماشین و ..) در سده های گذشته اشاره نمود و یا از اختلاف در وجه تسمیه های ارائه شده برای "کرمانشاه" یاد کرد. توضیح آنکه ما در مطلبی مستقل به این موضوع پرداخته و بررسی کرده ایم که آیا تلفظ محلی کرماشان(که نامی قدیمی و مذکور در اوستا می باشد) صحیح بوده و یا "کرمان شاه" (منسوب به بهرام دوم یا چهارم ساسانی که لقب کرمان شاه داشته اند) و ...

در مورد طاق بستان نیز همین اختلاف وجود دارد و برخی آن را بر اساس تلفظ محلی(چنانکه شما اشاره کرده اید) مرکب از "طاق" و "سان" می دانند که اشاره به طاقی دارد که در سنگ کنده شده است. در مورد این وجه تسمیه باید توجه داشت که در منابع متقدم تاریخی ذکری از آن نگردیده و نام و وجه تسمیه ای متأخر به شمار می آید که عمدتا، محققین تاریخ کرد و کرمانشاه(که بر سرشت بومی نام ها و ... تعصبی عیان دارند)، و نیز کسانی که از منظر واژه شناسی، به تاریخ و جغرافیای تاریخی، ورود می کنند، مورد پذیرش قرار گرفته است.